Koronacja Bolesława Chrobrego (Wielkiego) na Króla Polski, do której doszło wiosną 1025 roku w Gnieźnie, to początek wzrastania pozycji Polski, na średniowiecznej mapie Europy, która tego dnia z księstwa przeistoczyła się w królestwo niezależne od sąsiednich ówczesnych mocarstw.
Choć brak jest źródeł pisanych, nie ma wątpliwości, że państwo polskie stworzone przez Bolesława Chrobrego i jego ojca Mieszka I, swym zasięgiem obejmowało także nasze tereny, które później nazwano Ziemią Łomżyńską. Potwierdzają to historycy i zabytki archeologiczne znajdujące się na terenie Gminy Łomża: Wzgórze św. Wawrzyńca i Góra Królowej Bony w Starej Łomży oraz przekazywana przez kolejne pokolenia tradycja.
Ona wskazuje, że „ze wzrostem wiary na Mazowszu około roku 1000 powstał kościół w Starej Łomży”. Zbudował go tu św. Brunon z Kwerfurtu, który z pomocą Bolesława Chrobrego krzewił chrześcijaństwo na Mazowszu, ale także niósł Ewangelię pogańskim plemionom. Być może to ze Starej Łomży biskup Brunon, wraz z osiemnastoma towarzyszami, udał się na misję ewangelizacyjną do pobliskich Prusów. Podczas niej poniósł śmierć męczeńską 9 marca 1009 r. Według kronikarza niemieckiego Thietmara, biskupa merseburskiego, który był krewnym św. Brunona, „ciała tych męczenników leżały niepochowane, aż dopiero Bolesław (Chrobry), dowiedziawszy się o tym, wykupił je i w ten sposób przysporzył swemu domowi błogosławieństwo na przyszłość”.
- Te wydarzenia wspominamy od kilku lat podczas „Festyn kultury średniowiecznej na św. Wawrzyńca” – mówi Piotr Kłys Wójt Gminy Łomża. – W tym roku rozpoczynamy Mszą świętą o godzinie 11.00 na Wzgórzu św. Wawrzyńca, czyli w miejscu, gdzie stał pierwszy kościół. Bezpośrednio po mszy wyruszy historyczna parada z udziałem Króla Bolesława Chrobrego, jego rycerzy i dwórek, oraz wszystkich uczestników wydarzenia na Górę Królowej Bony, czyli do wczesnośredniowiecznego grodziska – jednego z największych na Mazowszu i w Polsce. Tam będziemy hucznie świętować 1000-lecie koronacji Bolesława Chrobrego – pierwszego króla Polski.
W programie wydarzenia między innymi spektakl historyczno-batalistyczny „Bolesław Chrobry – Curriculum Vitae”, turnieje wojów średniowiecznych pieszych i na koniach. Będzie, rozgrywany po raz pierwszy, Turniej Rycerzy św. Floriana, a także turnieje dla publiczności – Turniej kusznicy, Turniej Dam i wybór Mocarza Gminy Łomża. W tym turnieju nagrodą główną jest weekendowy pobyt dla dwojga na Zamku w Gniewie.
U podnóża grodziska swoje kramy rozstawią dawni rzemieślnicy. Pobyt umili koncert zespołu muzyki dawnej „Roderyk” i pokazy tańców z epoki. Będą animacje dla dzieci oraz stragany z jadłem i napitkami inspirowanymi kuchnią dawnych wieków.
Dla ciekawych historii będą wycieczki z archeologami na Górę Królowej Bony i Wzgórze św. Wawrzyńca. Będzie także specjalne widowisko „Iskry Niepodległej” – nowoczesna instalacja multimedialne poświęcona wybitnym Polakom, którzy swoimi dokonaniami zmieniali świat.
- Jak Państwo zauważyli atrakcji przygotowaliśmy bardzo dużo, a taki pretekst do świętowania jak w tym roku, zdarza się raz na 1000 lat. Zapraszam do Starej Łomży na „Festyn kultury średniowiecznej na św. Wawrzyńca” oraz biesiadę z okazji 1000-lecia koronacji Bolesława Chrobrego. Mamy okazję do dobrej zabawy, rodzinnego spędzenia czasu, ale także do wspólnego przeżywania dumy z naszej tysiącletniej historii i dziedzictwa. Chwała Król Bolesław Chrobry! Wiwat tysiącletnia niepodległa Polska! – dodaje Piotr Kłys Wójt Gminy Łomża.