Do pierwszej wywózki doszło w niespełna pięć miesięcy po zajęciu polskich ziem przez wojska Związku Sowieckiego podczas II wojny światowej. W tej pierwszej około 140 tys. obywateli polskich. Wielu z nich zmarło już w trakcie transportu w bydlęcych wagonach w mroźną zimę. Ci, którzy przeżyli transport, byli skazani na niewolniczą pracę, dziesiątkowani przez choroby i ekstremalne warunki życia na nieludzkiej ziemi. Masowe zsyłki rozpoczęte 10 lutego władze ZSRS kontynuowały w następnych miesiącach – kolejne wielkie akcje deportacyjne przeprowadzono 13 kwietnia, na przełomie czerwca i lipca oraz w maju i czerwcu 1941 roku. Historycy jednoznacznie oceniają, że była to przemyślana i planowo przeprowadzana zbrodnia na polskim narodzie.
Do kraju po latach wróciło niewielu z wywieziony. Przez kolejne dziesiątki lat w Polsce o katordze deportowanych na Sybir nie można było mówić. Dopiero kilka lat temu najpierw w Podgórzu później w Giełczynie stanęły pomniki upamiętniające ofiary Sowieckich wywózek. W 81. rocznicę pierwszej z nich Wójt Gminy Łomża Piotr Kłys, wraz z zastępcą Cezarym Zborowskim złożyli kwiaty przed pomnikiem wywiezionych na Sybir mieszkańców Giełczyna. Chwilę później rocznicowa uroczystość odbyła się w Podgórzu, gdzie przy Bibliotece Publicznej znajduje się Aleja Zesłańców Sybiru i Pomnik Pamięci Ofiar Sybiru. Przed nim kwiaty składali m.in. reprezentantka rodzin sybirackich, Wójt Piotr Kłys, Senator RP Marek Komorowski, Urszula Gierasimiuk, naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej oraz dr hab. Krzysztof Sychowicz, naczelnik Oddziałowego Biuro Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku. Pamięć ofiar uczcili także przedstawiciele Biblioteki Publicznej Gminy Łomża z siedzibą w Podgórzu, Szkoły Podstawowej w Podgórzu, Ochotniczej Straży Pożarnej w Podgórzu i Stowarzyszenia „Nasze Miejsce”.
Fotogaleria
