Po 20 czerwca 1944 r. w lasach Czerwonego Boru, zgrupowano ok. 250 żołnierzy polskich z 33. i 71. pułków piechoty Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowej Organizacji Wojskowej. Partyzanci chcieli przeprowadzić atak na więzienie w Łomży i uwolnić aresztowanych przez Niemców ok. 150 mieszkańców Zambrowa i okolicznych miejscowości. Do ataku ostatecznie nie doszło, ale partyzanckie zgrupowanie zostało wykryte i otoczone przez kilka tysięcy żołnierzy i żandarmów niemieckich uzbrojonych w karabiny maszynowe i ciężkie moździerze. Gdy partyzanci chcieli wydostać się z okrążenia, doszło do krwawej bitwy. Poległo około 100 Polaków, ale reszcie udało się przebić i wydostać z okrążenia.
- Z przekazów historycznych wiemy, że Niemcy nie mieli litości. Zabijali wszystkich - tych, którzy walczyli z bronią w ręku, tych których mogli wziąć do niewoli, a nawet rannych – mówił wójt Piotr Kłys.
Poległo około 100 Polaków, ale reszcie udało się przebić i wydostać z okrążenia.
- Przez kolejne kilkadziesiąt lat życia Oni nie mogli mówić o tej bitwie, ani nawet upamiętnić tych, którzy polegli – mówił Wójt Piotr Kłys przypominając, że po wojnie władzę w kraju przejęli narzuceni przez Związek Radziecki komuniści, a polscy partyzanci Armii Krajowej, Narodowej Organizacji Wojskowej czy Narodowych Sił Zbrojnych nadal musieli się ukrywać – ukrywać swoją tożsamość, swoje poświęcenie, swoje oddanie Ojczyźnie.
Pierwsza tablica upamiętniająca poległych żołnierzy została odsłonięta dopiero w 1979 roku w kościele w Wygodzie, a pomnik stanął w 2007 r. Początkowo widniało na nim tylko 69 nazwisk, kilka lat temu zaktualizowano listę do ok. 100 osób. Nadal nie są znane imiona i nazwiska wszystkich poległych.
- Dzięki mieszkańcom tych terenów i rodzinom uczestników wydarzeń ta pamięć trwa – dodał historyk dr hab. Krzysztof Sychowicz z Instytutu Pamięci Narodowej.
Ks. Jarosław Chojnowski, proboszcz parafii w Wygodzie w kazaniu mówił o ofierze ludzi tej ziemi, „oddawali to co najcenniejsze – życie”.
Po Mszy świętej młodzież ze Szkoły Podstawowej w Wygodzie zaprezentowała część artystyczną. Następnie delegacje m.in. organizacji kombatanckich i służb mundurowych a także przedstawiciele samorządów: gminy Łomża, gminy Zambrów, miasta Zambrów oraz powiatu zambrowskiego, rodzin partyzantów walczących w bitwie sprzed 80-ciu lat przeszli przed pomnik upamiętniający poległych. W towarzystwie licznie zebranych pocztów sztandarowych żołnierze 18. Łomżyńskiego Pułku Logistycznego przeprowadzili uroczysty Apel Pamięci, po czym wystrzelili salwę honorową. Następnie delegacje złożyły kwiaty i zapalili znicze pamięci przed pomnikiem.
Po oficjalnych uroczystościach na uczestników czekała żołnierska grochówka, przygotowana przez strażaków z OSP w Starych Kupiskach oraz obozowisko partyzanckie wykonane przez Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych Okręg Łomżyński, na którym prezentowano broń partyzancką z okresu II wojny światowej.
Fotogaleria
